Şabanözü, Türkiye |
Çankırı İdari Bölümler Haritası |
Harita |
Türkiye'de yeri |
Bilgiler |
İlçe nüfusu |
14.626[] (2000) |
Yüzölçümü |
605 km² |
Koordinatlar |
|
Alan kodu |
0 |
Yönetim |
Ülke |
Türkiye |
Coğrafi Bölge |
İç Anadolu Bölgesi |
İl |
Çankırı |
Yerel yönetim site |
http://www.sabanozu.bel.tr |
Şabanözü Çankırı iline bağlı bir ilçedir.
Konu başlıkları
- 1 Tarihi
- 2 Etimolojisi
- 3 Coğrafi Bilgiler
- 4 Ekonomi
- 5 Demografik Bilgiler
- 6 Şabanözü Belediyesi
- 7 Dış bağlantı
|
Tarihi
Tarihinin çeşitli devrelerinde Gasgaslar, Hititler, Makedonyalılar, Paflagonyalılar, Galatlar,Romalılar ve Bizanslıların idaresinde kalan Çankırı´da yerleşim yeri olarak Şabanözü´nden ilk defa Paflagonyalılar zamanında M.Ö. 217 -117 yılları arasında söz edilmektedir.
1071 Malazgirt zaferi ile Çankırı bölgesi de Karatekin Bey tarafından fethedilmiş ve bu bölge Danişment topraklarına katılmıştır. Daha sonraki dönemlerde sırasıyla, Çankırı ile birlikte, Şabanözü; Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve İsfendiyaroğulları beylikleri idaresine geçmiştir. Daha sonraları Osmanlı İmparatorluğu toprakları arasında kalan ve hiç düşman işgaline uğramayan Şabanözü, Cumhuriyetin ilanı ile bugünkü ülke sınırları içerisinde yer almıştır.
Şabanözü 1944 yılında ilçe merkezi olmuştur. İlçe olarak kurulduğunda, bugünkü Orta ilçesi kendisine bağlı bir nahiye halinde idi ve 57 köyü mevcuttu. 1959 yılında Orta bucağı ilçe haline getirilince, Şabanözü'ne bağlı 26 köy kalmıştır. Daha sonraki yıllarda, Meşeli, Sarısu, Demirci ve Kösrelik köyleri; Ankara İli Çubuk İlçesine bağlanmıştır. Halen iki beldesi ve 19 köyü mevcuttur.
Etimolojisi
Coğrafi Bilgiler
İç Anadolu Bölgesi, Orta Kızılırmak sınırları içinde, Çankırı il Merkezi´nin güney-batısında, Aydos-Eldivan Dağları arasında, Sanı Deresi Vadisi´nde Müsellim, Taşlıtepe, Sarımsakçı, Evliya Tepeleri arasında kurulmuştur. İlçenin güneyindeki düzlük ileride oldukça geniş bir ova oluşturur. Kuzeyde Kurşunlu, batıda Orta, Çubuk ve Kalecik, doğuda Çankırı Merkez İlçe ve Eldivan ilçeleri ile çevrelenmiştir.
İlçe İç Anadolu Bölgesi ile Kuzey Anadolu Bölgelerini birbirinden ayıran Köroğlu Dağ silsilesinin güneyinde yer almıştır. Bu nedenle Karadeniz´in ılıtıcı etkisine kapalıdır. Bu konumu nedeniyle iklimi karasaldır. Yörede kışlar soğuk, uzun ve karlıdır. İlkbahar kısa sürelidir ve hemen yaz başlar. İlçede yazın ısı 36 derece ile 28 derece, kışın ise 7 derece ile 11 derece arasındadır. Yıllık maksimum yağış 591 mm^3.dir. Yaz ve kış mevsimlerinde dağ ve vadi meltemleri sıkça görülür.Şiddetli rüzgarlara pek rastlanmaz.
594 kilometrekare yüz ölçümlüdür. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.100 metredir. İlçe, volkanik kayalardan Aglomera Bazalt andezitten oluşan yamaçlarda ve Sanı deresinde kurulmuştur. Kurşunlu, Çerkeş, ılgaz deprem kuşağı içinde bulunur. 1943 depreminde hasar görmüştür.Saha, iç Anadolu´nun yüksek platolarından Kuzey-Anadolu sıra dağlarına geçiş bölgesinde yer almaktadır. Kuzeybatıda Dumanlı ve Elden, batıda Yıldırım ve Aydos, doğuda Eldivan, kuzeydoğuda Sanı en önemli yükselti ve dağlarıdır. Yükseltileri 1800-1950 metre arasındadır. Çankırı ile irtibatı sağlayan Arapboğazı geçidi ise başlıca geçit olarak sayılır. Önceki yıllarda yaylalarda büyük çapta yaz süresince kalınabilecek yayla evlerinin ve hayvan barınaklarının bulunduğu bilinmektedir. Ancak göç nedeniyle nüfusun hızla azalması ile birlikte yaylacılık ta yok denecek kadar azalmıştır.Tatlı meyilli hafif dalgalı yamaçları arasındaki vadilerde oluşan akarsulardan, Çubuk istikametine akan ve ilçenin Kamış Köyü yakınlarındaki Sanı Dağı eteklerinden doğan Sanı Çayı ilçenin ortasından geçer. Gündoğmuş Köyü yakınlarından kaynaklanan Terme Çayı, Sanı Çayı ile birleşerek ileride Ana Terme Çayı´na katılır. Çankırı´dan gelen Acı Su ile birleşerek Kızılırmak´a dökülür.
Ekonomi
İlçede sanayi kuruluşlarının alt yapı çalışmalarının hızlandırılması için ilçe belediyesi tarafından planlar yapılmaktadır. İmar planı ıslahına gidilmiş, Müsellim tepe ile Karaören köyü arasında geniş bir alan Organize Sanayi Bölgesi olarak ayrılmıştır.Bu bölgede çeşitli sanayi kuruluşları üretim yapmaktadır. Karayollarına ait mıcır ve taş ocağı işletmesi bulunmaktadır. İlçede MTA tarafından tespit edilen Amyant, Bakır, Kömür ve Krom gibi madenler mevcuttur. 150.000 ton rezervli 43-49 kalitede manyezit madeni de tespit edilmiştir. İlçe genelinde tarımsal faaliyetler yanında seracılık, kültür ırkı hayvancılığa önem verilmektedir. İlçede kıyı ve göller çevresinde sofralık zeytin ve üzüm ile iç kesimlerde verimli ova topraklarında çeşitli sebze ve meyve, daha yüksek dağ ve yaylalardaki arazilerde patates ve çilek tarımı geniş yer tutmaktadır
Demografik Bilgiler
- 2000 5.996
- 1997 4.186
- 1990 3.002
- 1985 3.009
- 1980 2.864
Şabanözü Belediyesi
Belediye başkanlarının bağlı olduğu siyasi parti ve yerel seçimlerde aldıkları oy yüzdeleri:
- 2004 Ali Çapçı AKP %52,36
- 1999 Ali Çapçı FP
- 1994 Ahmet Alpay SHP %36,95
- 1989 Ahmet Alpay SHP %33,19
- 1984 Mehmet Taşdelen ANAP %58,08
- 1977 Hasan Kılavuz AP %60,25
- 1973 DP %50,52
- 1968 Mehmet Ünver CHP %57,22
- 1963 CKMP %38,26
|
Çankırı ilinin ilçeleri |
|
Merkez | Atkaracalar | Bayramören | Çerkeş | Eldivan | Ilgaz | Kızılırmak | Korgun | Kurşunlu | Orta | Şabanözü | Yapraklı
|
|
Şabanözü beldeleri ve köyleri |
|
İl: Çankırı | İlçe Merkezi: Şabanözü
Beldeler: Gümerdiğin | Gürpınar
Köyler:
Bakırlı | Bulduk | Bulgurcu | Büyükyakalı | Çapar | Çaparkayı | Çerçi | Göldağı | Gündoğmuş | Kamışköy | Karahacı | Karakoçaş | Karamusa | Karaören | Kutluşar | Küçükyakalı | Martköy | Ödek | Özbek |
|